Sven-Thomas | CAD-designer

Traditionele en digitale leesten maken

3D-technologie is niet meer weg te denken in het orthopedisch schoenmaken. Dat geldt ook voor Hanssen Footcare: ondanks dat de 3D-technieken nog niet perfect zijn, hebben we er al veel baat bij. Tijdens het aanmeten van orthopedische schoenen worden bij de eerste afspraak voet, enkel en onderbeen van de patiënt gegipst. Deze huls in gipsvorm noemen we in vaktaal een ‘cast’. De cast is de mal voor het maken van de leest. Traditioneel werd in de cast gips gegoten. Nadat het gips uitgehard was, werd de cast losgeknipt en verwijderd. Dat betekende dat we die originele huls met specifieke voetmaten niet meer konden gebruiken. Nu scan ik de cast in en bewerk ik hem in een digitaal bestand, dat de basis vormt voor de fabricage van de leest. Het digitale bestand kan later nog hergebruikt en aangepast worden.

Technologische innovatie

Mijn ervaring en opleiding ligt buiten het werkveld van de schoenmakerij en ik merk dat dat een grote kracht is. De expertise van mijn collega’s in ambachtelijk schoenmaken, gecombineerd met mijn perspectief van technologische innovatie en vormgeving maakt het interessant. De huidige 3D-scanapparatuur biedt veel mogelijkheden om sneller tot een veel accuratere vorm van de leest te komen, maar kan nog niet alles. Ik zorg ervoor dat de casts ingescand en vervolgens bijgewerkt worden tot een bruikbare digitale leest. Alle meetgegevens die mijn collega in de paskamer heeft geregistreerd, inclusief de verwachtingen van de klant, worden hierin verwerkt. Vanuit dit digitale bestand kan eenvoudig een tastbare leest geconstrueerd worden, in verschillende materialen. We kiezen er nu voor om de leesten in hout te laten maken met behulp van 3D CNC freesmachines. Dit vanwege de goede bewerkingsmogelijkheden en de snelheid waarin deze te vervaardigen zijn. Door goede afspraken met onze leveranciers zijn we in staat snel een leest op te leveren.

Precies en flexibel vormgeven

We werken al een stuk preciezer en flexibeler doordat we de leesten 3D-scannen en digitaal bewerken in plaats van ze handmatig te vormen en bij te werken. Bij de traditionele manier van werken was veel meer materiaal nodig om tot een definitieve leest te komen. Er is nu veel minder afval. Bovendien ging voorheen de cast verloren. Als er aanpassingen nodig waren, moest de patiënt steeds opnieuw een nieuwe mal van voet, enkel en onderbeen laten maken. Dat hoeft nu niet meer. Aanpassingen aan de leest gaan nu een stuk sneller. Kwestie van het digitale bestand bijwerken aan de hand van de veranderde voetmaten. De meest accurate en actuele maten blijven nu bewaard in een digitaal bestand.

3D-scannen

Het zou natuurlijk ideaal zijn als de voetmaten direct vanuit een 3D-scan overgenomen konden worden voor de fabricage van de leest. Dat is in de praktijk nog lastig, want juist bij patiënten die maatwerk nodig hebben, komt het vaak voor dat de voeten niet zonder hulp in de gewenste houding gescand kunnen worden. Dan staat bijvoorbeeld de hand van de orthopedisch schoentechnicus die de voet ondersteunt ook op de scan. Of de voet is met tape ingezwachteld, waardoor de echte voetvorm ontbreekt. Direct de voet scannen, geeft dan geen juist beeld. Daarom geven we nu nog de voorkeur aan het scannen van de cast om een digitale vorm te verkrijgen.

Steeds accurater

Zo’n digitale vorm zal dus altijd nog bijgewerkt moeten worden. We zien dat met de huidige 3D-techniek dit steeds preciezer kan en zijn ervan overtuigd dat hier een stuk toekomst ligt. De ontwikkelingen op het gebied van 3D-scannen en 3D-printen gaan razendsnel. Daarom zorgen we dat we nu al zoveel mogelijk ervaring opdoen met het vereenvoudigen van het maakproces waar dat kan. Met name in  de vorming van de leesten, die de basis zijn van de maatwerkschoenen. En we zitten bovenop de nieuwste 3D-ontwikkelingen om te testen of de gewenste mate van accuratesse met nieuwe apparatuur bereikt kan worden. Wat dat betreft blijft het leuk en creatief mensenwerk!